Những Trích Đoạn Của Các Anh - Phan Thúy Hà

Cuốn Số 4 - Những Trích Đoạn Của Các Anh

NHỮNG TRÍCH ĐOẠN CỦA CHIẾN TRANH
Trải nghiệm chiến tranh của người lính không phải bao giờ cũng giống như những gì chúng ta được biết qua báo chí cùng những khúc tráng ca được học trong các giảng đường. "Những Trích Đoạn Của Các Anh" chính là những trích đoạn của chiến tranh, phần chúng ta chưa từng nghe nói đến.
Ở đây, có những trích đoạn rất thật về "đánh Mỹ", có những trích đoạn đau đớn ở Củ Chi, ở Quảng Trị. Có những khoảnh khắc nhiều dự cảm trong ngày tưởng như đã hòa bình.
Tôi có cảm giác như Phan Thúy Hà không phải đang viết mà đang giữ máy quay phim giữa hai làn đạn, ghi lại một cách chân thực nhất sự khốc liệt của chiến tranh. Cũng như nhà thơ Nguyễn Duy, Phan Thúy Hà không "chia phe nhân dân". Những câu chuyện trong các cuốn sách của cô, dù viết về bộ đội miền Bắc hay những người lính miền Nam, đều không phải từ góc độ địch - ta mà từ thân phận nhân dân, dân Việt.
Những người lính, thay vì không hình hài, vô danh tính trong các "thua đau" hay "chiến thắng", mồn một trong mắt cô, lặng lẽ mà ám ảnh. Không có huân chương nào làm lắng dịu được những sang chấn trong lòng họ. Và khi gấp sách, điều còn lại là nỗi day dứt về chiến tranh, day dứt trong lòng những ai vẫn tâm tư như những con người.
Trong một không gian văn hóa mà tiểu thuyết, truyện ngắn vẫn thường được đặt ở chiếu trên và mới được coi là "văn", việc Phan Thúy Hà kiên trì với thể loại phi hư cấu thật là bản lĩnh. Không có sáng tác nào có thể chạm được tới tận cùng cảm xúc của người lính khi cận kề cái chết. Tôi có cảm giác như Phan Thúy Hà đã phải vận dụng hết tài năng văn chương để giấu văn chương. Để, những gì khiến ta phải ngồi yên hàng giờ sau khi gấp sách không còn là của Phan Thúy Hà mà chỉ là "Những Trích Đoạn của Các Anh", những trích đoạn của chiến tranh.
TRƯƠNG HUY SAN